
তালিবান বিষয়াসকলৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰিবলৈ কাবুললৈ কূটনৈতিক প্ৰতিনিধি দল প্ৰেৰণ কৰাৰ ভাৰতৰ সিদ্ধান্তই ১৯৯০ ৰ দশকত নতুন দিল্লীয়ে আফগানিস্তানত চুন্নী ইছলামবাদী গোট শাসনত থকাৰ সময়ত লোৱা নীতিৰ লগত যথেষ্ট পাৰ্থক্য দেখুৱায়। সেই সময়ত, ভাৰতে কাবুলৰ সৈতে বিচ্ছিন্ন হোৱাৰ নীতি লৈছিল আৰু তালিবান বিৰোধী মিলিছিয়াক সমৰ্থন কৰিছিল। কিন্তু এইবাৰ, আফগানিস্তানৰ আভ্যন্তৰীণ পৰিস্থিতি আৰু আঞ্চলিক গতিশীলতা বেলেগ যেন লাগিছে, যাৰ ফলত বহুতো চুবুৰীয়া দেশে দলটোৰ উগ্ৰবাদৰ সৈতে তেওঁলোকৰ পাৰ্থক্য থকা স্বত্বেও তালিবান শাসনৰ প্ৰতি অধিক গঠনমূলক ৰেখা গ্ৰহণ কৰিবলৈ প্ৰেৰিত হৈছে। তালিবান অধিগ্ৰহণৰ কেইদিনমান পূৰ্বে ভাৰতে ২০২১ চনৰ আগষ্টত কাবুলত থকা ইয়াৰ দূতাবাস বন্ধ কৰি দিছিল, কিন্তু তেওঁলোকৰ সৈতে যোগাযোগৰ এক ৰেখা বজাই ৰাখিছে। ছেপ্টেম্বৰত কাটাৰত ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰদূত দীপক মিত্তালে দোহাৰ ভাৰতীয় দূতাবাসত তালিবানৰ এজন জ্যেষ্ঠ বিষয়া শ্বেৰ মহম্মদ আব্বাছ ষ্টানেকজাইক সাক্ষাৎ কৰে।
অক্টোবৰত ভাৰতীয় বিষয়াসকলে আফগানিস্তানৰ ওপৰত এক আঞ্চলিক সন্মিলনত মস্কোত তালিবানৰ উপ-প্ৰধানমন্ত্ৰী আব্দুল ছালাম হানাফিক সাক্ষাৎ কৰে৷ ভাৰতেও আফগানিস্তানৰ নতুন বাস্তৱতাক স্বীকৃতি দিবলৈ আন নখন দেশৰ সৈতে যোগদান কৰে৷ পিছত, নতুন দিল্লীয়ে আফগানিস্তানলৈ ঘেঁহু, কোভিড-19 ভেকছিন আৰু শীতকালীন কাপোৰসহ মানৱীয় সহায় প্ৰেৰণ কৰে যেতিয়া দেশখন প্ৰায় সম্পূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক পতনৰ সন্মুখীন হৈছিল।
তালিবানৰ কাৰ্যকৰী বৈদেশিক মন্ত্ৰী মাওলাৱী আমিৰ খান মুত্তাকীৰ সৈতে পাকিস্তান-আফগানিস্তান-ইৰাণ বিভাগৰ যুটীয়া সচিব জে পি সিঙে তালিবানৰ কাৰ্যকৰী বৈদেশিক মন্ত্ৰী মাওলাৱী আমিৰ খান মুত্তাকীৰ সৈতে হোৱা বৈঠকখন ভাৰতে গ্ৰহণ কৰা এই নীতিৰ এক স্বাভাৱিক পৰৱৰ্তী পদক্ষেপ।
MEA-য়ে কৈছে যে এই ভ্ৰমণ কেৱল আফগানিস্তানৰ লোকসকলৰ বাবে ভাৰতৰ মানৱীয় সহায়ৰ সমন্বয়ত সহায় কৰাৰ বাবে। যদিও এইটো সঁচা হ’ব পাৰে, এই ভ্ৰমণে অতীতত বেয়া তেজৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত উন্নত বুজাবুজি আৰু ব্যস্ততাৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিব। তালিবানৰ আফগানিস্তানলৈ উভতি অহাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ তিনিটা মুখ্য উদ্বেগ আছে।
১) ভাৰতে যোৱা 20 বছৰত বিলিয়ন ডলাৰৰ বিনিয়োগ কৰিছে। ই এই বিনিয়োগবোৰ সুৰক্ষিত কৰিব বিচাৰিব আৰু আফগান জনসাধাৰণৰ সদিচ্ছা বজাই ৰাখিব বিচাৰিব।
২)যেতিয়া ১৯৯০ ৰ দশকত তালিবান শাসনত আছিল, আফগানিস্তান ভাৰত বিৰোধী সন্ত্ৰাসবাদী গোটবোৰৰ বাবে এক সুৰক্ষিত আশ্ৰয়স্থল হৈ পৰিছিল। ভাৰতেও আফগানিস্তানৰ মুজাহিদীন-তালিবান ৰাজত্বকালত কাশ্মীৰত হিংসাৰ তীব্ৰ বৃদ্ধি দেখিছিল। নতুন দিল্লীয়ে ইতিহাসৰ পুনৰাবৃত্তি নিবিচাৰে আৰু তালিবানৰ পৰা প্ৰতিশ্ৰুতি বিচাৰিব যে তেওঁলোকে ভাৰত বিৰোধী গোটবোৰৰ বাবে সমৰ্থন আগবঢ়াব নোৱাৰে।
৩)তিনি, তালিবান চিৰদিনৰ বাবে পাকিস্তানী উপগ্ৰহ হৈ থকাটো ভাৰতৰ কৌশলগত স্বাৰ্থত নহয়। নতুন দিল্লীয়ে যদি তালিবানৰ সৈতে জড়িত নহয় তেন্তে এই উদ্দেশ্যবোৰৰ কোনোটো অনুসৰণ কৰিব নোৱাৰে। কিন্তু একে সময়তে ভাৰতে তালিবানৰ একমাত্ৰ পুৰুষ শাসনক কূটনৈতিক স্বীকৃতি প্ৰদান কৰিবলৈ খৰধৰ কৰা উচিত নহয়, যিয়ে ঘৰত মহিলাৰ ওপৰত কঠোৰ প্ৰতিবন্ধকতা আৰোপ কৰিছে। ভাৰতে তালিবানসকলক অধিক সামগ্ৰিক শাসন গ্ৰহণ কৰিবলৈ হেঁচা দিয়াৰ বাবে অন্যান্য আঞ্চলিক আৰু গোলকীয় খেলুৱৈসকলৰ সৈতে কাম কৰা উচিত আৰু একে সময়তে বাস্তৱবাদৰ মূলত ক্ৰমান্বয়ে দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কৰ নীতি বজাই ৰখা উচিত।